Materie

De computer als dronken creatieveling

DoorSimon Ilić

De natuurkunde is vaak inspiratie voor kunstmatige intelligentie - zoals ook blijkt uit de recente Nobelprijzen. Gastauteur Simon Ilić legt uit hoe het natuurkundige begrip diffusie te maken heeft met generatieve AI, zoals Dall.E en Stable Diffusion.

Lees meer

De 'Python' achtbaan in de Efteling
Materie

Hoe achtbanen je voor de gek houden

DoorJans Henke
10 min

Stel je voor: je neemt plaats in een karretje van een achtbaan. De spanning over wat je de komende paar minuten te wachten staat kan hoog zijn, maar maak je geen zorgen: vrijwel alle krachten die je zult ervaren zijn schijnkrachten!

vogel
Materie

Jager-prooimodellen en bifurcaties

DoorLieuwe Bakker
14 min

Modellen van ‘jagers’ en ‘prooien’ vertonen allerlei interessante wiskundige eigenschappen die we niet alleen in de biologie, maar ook in de natuurkunde tegenkomen. Lieuwe Bakker duikt in de wereld van evenwichten, limietcykels en bifurcaties.

atoomklok
Deeltjes

Hoe werkt een atoomklok?

DoorMarcel Vonk
4 min

De meest nauwkeurige klokken die we kennen zijn atoomklokken. Maar wat is een atoomklok nu precies en hoe werkt zo’n klok? Een nieuwe serie video’s van het iqClock-consortium geeft antwoord op alle vragen over atoomklokken.

zwart gat
Heelal

Zwarte gaten: van klein tot groot

DoorMarcel Vonk
2 min

Hoe groot is het grootste zwarte gat in ons heelal? Hoe klein het kleinste? De antwoorden weten we eigenlijk niet, maar wat we wél weten is al indrukwekkend. YouTubekanaal Kurzgesagt zette het scala aan zwarte gaten op een rijtje.

Heelal

De Hawking-Pageovergang

DoorJeremy van der Heijden
14 min

Wat hebben zwarte gaten, donuts en een faseverandering met elkaar te maken? Het antwoord: alle drie zijn aspecten van de Hawking-Pageovergang. Jeremy van der Heijden legt uit wat dat inhoudt.

Deeltjes

Maxwells demon

DoorSanne Vergouwen
6 min

Maxwells ‘duiveltje’ zou het mogelijk maken de wetten van de thermodynamica te omzeilen – maar kan dat ook echt? Sanne Vergouwen legt uit hoe je Maxwells demon kunt verenigen met de bekende natuurwetten.

Materie

Lasers

DoorLieuwe Bakker
16 min

Welke uitvinding uit de 20e eeuw de grootste impact maakt in ons dagelijks leven is moeilijk te achterhalen, maar lasers staan zeker hoog in dat lijstje. Lieuwe Bakker beschrijft de basisprincipes van laserlicht.

Materie

Quantumzwaartekracht en vreemde metalen

DoorMarcel Vonk
8 min

Wat hebben een quantumtheorie van de zwaartekracht en elektronen in een ‘vreemd’ metaal met elkaar te maken? Deze week rapporteert een Nederlands onderzoeksconsortium hun nieuwe experimentele bevindingen waaruit mogelijk een link blijkt.

Heelal

EHT onthult locatie zwart gat in Centaurus A

DoorMarcel Vonk
6 min

De Event Horizon Telescope heeft het hart van het naburige sterrenstelsel Centaurus A in ongekend detail in beeld gebracht. Astronomen hebben het centrale superzware zwarte gat gelokaliseerd en onthullen hoe daar twee gigantische jets ontstaan.