Materie

De computer als dronken creatieveling

DoorSimon Ilić

De natuurkunde is vaak inspiratie voor kunstmatige intelligentie - zoals ook blijkt uit de recente Nobelprijzen. Gastauteur Simon Ilić legt uit hoe het natuurkundige begrip diffusie te maken heeft met generatieve AI, zoals Dall.E en Stable Diffusion.

Lees meer

maanlander.jpg
Serie: Wetten van Newton
Heelal

Klopt de derde wet van Newton wel?

DoorJeroen Spandaw
Deel 4
8 min

De derde wet van Newton zegt dat elke uitgeoefende kracht een even grote, tegengesteld gerichte reactiekracht oplevert. Maar wat is die reactiekracht als je in vrije val door de zwaartekracht wordt aangetrokken? En hoe kun je verklaren dat de magnetische krachten tussen twee deeltjes niet tegengesteld aan elkaar zijn?

Geen categorie

Slimmer zoeken naar donkere materie

DoorMarcel Vonk
4 min

Donkere materie blijft de gemoederen in de natuur- en sterrenkundewereld bezighouden. Afgelopen woensdag promoveerde natuurkundige Hamish Silverwood aan de UvA op een onderzoek naar donkere materie, en naar de efficiëntie van de detectiemethodes ervan.

blackhole7.jpg
Geen categorie

Zwarte gaten en de abc-formule

DoorWatse Sybesma
8 min

Natuurkunde en wiskunde zijn op allerlei manieren met elkaar verbonden. Soms zijn die verbanden echter heel onverwacht van aard. Wat heeft de abc-formule, die iedereen op de middelbare school leert, bijvoorbeeld te maken met zwarte gaten?

whirlpool.jpg
Geen categorie

Nobelprijs 2016 voor exotische materie

DoorMarcel Vonk
12 min

Vandaag werd in Stockholm bekendgemaakt dat de Britse fysici David Thouless, Duncan Haldane en Michael Kosterlitz de natuurkunde-Nobelprijs hebben gewonnen voor het ontdekken en beschrijven van de exotische toplogische fases van materie. Wat zijn die “topologische fases”, en wat is er zo exotisch aan?

airshowers.jpg
Geen categorie

Kosmische deeltjeslawines

DoorJan-Willem van Holten
4 min

Deeltjes uit de kosmos bereiken continu in grote aantallen de aarde. Het leuke is dat deze kosmische lawines betrekkelijk eenvoudig te meten zijn. Bovendien is de achterliggende fysica, waar de relativiteitstheorie een belangrijke rol in speelt, enorm interessant. Via het HiSPARC-project kun je met je school deelnemen aan het onderzoek naar deze deeltjes.

Geen categorie

De Nobelprijzen komen eraan!

DoorMax Oosterbeek
6 min

In de loop van volgende week worden de Nobelprijswinnaars van dit jaar aangekondigd. De Nobelprijzen zijn wellicht de meest prestigieuze en bekende academische onderscheidingen ter wereld, maar waarom eigenlijk? Hoe zijn de prijzen ontstaan, en wie was hun grondlegger, Alfred Nobel?

puzzle.jpg
Geen categorie

De puzzelstukjes van de theoretische fysica

DoorMarcel Vonk
4 min

Veel natuurkundigen zien de natuur als een grote puzzel. We hebben die puzzel nog lang niet opgelost, maar verzamelen wel steeds meer stukjes. Maar hoe passen al die stukjes nu in elkaar? New Scientist maakte een overzichtelijke poster.

thermometer3.jpg
Geen categorie

Temperatuur: eerlijk zullen we alles delen

DoorMarcel Vonk
10 min

In de laatste warme zomerdagen die Nederland de afgelopen week kende, werd het woord ’temperatuur’ veelvuldig gebruikt. Gevoelsmatig weten we allemaal heel goed wat dit woord betekent. Maar hoe zit dat natuurkundig: wat is temperatuur nu precies?

Geen categorie

Gerard’t Hooft 70 jaar

DoorMarcel Vonk
8 min

Op 5 juli van dit jaar vierde de Nederlandse Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft zijn 70e verjaardag. Komende woensdag wordt ter gelegenheid daarvan in Utrecht een wetenschappelijk mini-symposium gehouden. Een goede aanleiding voor de Quantum Universe-redactie om eens terug te blikken op een aantal van de belangrijkste prestaties van deze veelzijdige natuurkundige.