Heelal

Bestond er een kosmos vóór het heelal?

DoorAriane Waitz

Wie het universum bewondert krijgt al snel allerlei vragen. Een kleine 14 miljard jaar geleden vond waarschijnlijk de oerknal plaats. Maar was er daarvóór dan ook iets? Wat? Het precieze antwoord op zulke vragen weten we niet, maar de theorieën opperen interessante mogelijkheden.

Lees meer

metamateriaal
Materie

Eén materiaal, twee functies

DoorMarcel Vonk
4 min

In de afgelopen jaren is de populariteit van metamaterialen sterk toegenomen. Deze materialen komen niet in de natuur voor – hun geometrische ontwerp vindt plaats in het natuurkundelab. Metamaterialen kunnen heel bijzondere, vaak tegenintuïtieve eigenschappen hebben.

Deeltjes

Een modelbouwset voor ‘echte’ moleculen

DoorMarcel Vonk
8 min

Moleculen zijn zo klein dat we ze zelfs met gewone microscopen niet kunnen zien. Sinds kort bestaat er een ‘modelbouwset’ voor moleculen die zó klein is dat de deeltjes ook echte chemische reacties vertonen, maar groot genoeg om ze onder een gewone microscoop te bekijken.

Een felle, positieve blikseminslag gaat van de wolk recht naar de grond, met wat zijtakkingen in het wolkendek
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem!

DoorJans Henke
Deel 1
14 min

Iedereen kent ze wel: de felle lichtflitsen die grote onweerswolken kunnen produceren. Maar hoe goed begrijpen we het fenomeen bliksem? Een kijkje in de wetenschap van bliksem en waar bliksemonderzoekers zich tegenwoordig mee bezig houden.

lhc
Deeltjes

Het standaardmodel: een effectieve theorie?

DoorSanne Vergouwen
14 min

Het standaardmodel van de elementaire deeltjes geeft een fantastisch nauwkeurige beschrijving van allerlei deeltjesprocessen in de natuur. Betekent dat dat dat model ook helemaal compleet is, of zou het kunnen dat we op nog kleinere schaal weer heel andere fysica aantreffen?

skytale
Serie: Quantumsleutels
Deeltjes

Quantumsleutels veilig delen

DoorLieuwe Bakker
Deel 1
18 min

Quantumcomputers zouden allerlei technieken om berichten te versleutelen kunnen kraken. Gelukkig kun je quantummechanica óók gebruiken om juist berichten heel veilig te versturen, zonder dat ze ongemerkt afgeluisterd kunnen worden.

Heelal

Een gespaghettificeerde ster

DoorMarcel Vonk
4 min

Sinds een paar decennia zien astronomen vanuit zwarte gaten uitbarstingen van elektromagnetische straling komen. Er werd aangenomen dat zulke uitbarstingen afkomstig zijn van uit elkaar getrokken sterren, maar pas nu is zulke ‘spaghettificatie’ ook echt waargenomen.

Materie

Terugkijken: lezingen FYSICA

DoorMarcel Vonk
2 min

De Nederlandse Natuurkundige Vereniging, die dit jaar precies een eeuw bestaat, organiseert jaarlijks de natuurkundeconferentie FYSICA. De opnames van de online-editie van dit jaar – mét voordrachten van twee Nobelprijswinnaars – zijn inmiddels terug te kijken.

Materie

Hoe groot is een scherf?

DoorMarcel Vonk
6 min

Laat een drinkglas in diggelen vallen, en de scherven zullen variëren van groot tot extreem klein. Bij het kapotte glas van een bushokje hebben alle scherven juist vrijwel dezelfde grootte. Welke natuurkunde zit er achter dat verschil?

Materie

Hoe werkt gekkotape?

DoorMarcel Vonk
4 min

Gekkotape is een doe-het-zelftape die net als het gelijknamige beestje goed aan allerlei oppervlakken kan plakken. De naam doet vermoeden dat de onderliggende natuurkunde ook hetzelfde is, maar is dat ook zo?