Materie

De computer als dronken creatieveling

DoorSimon Ilić

De natuurkunde is vaak inspiratie voor kunstmatige intelligentie - zoals ook blijkt uit de recente Nobelprijzen. Gastauteur Simon Ilić legt uit hoe het natuurkundige begrip diffusie te maken heeft met generatieve AI, zoals Dall.E en Stable Diffusion.

Lees meer

Een spiraalpatroon, gemaakt uit twee identieke lagen van stippen
Materie

Spelen met stippels

DoorJans Henke
4 min

Opeengestapelde tweedimensionale vlakken met stippen, die samen duizelingwekkende patronen vormen. Het klinkt misschien als een vreemd onderwerp om te bestuderen, maar er schuilt interessante wiskunde en natuurkunde achter!

Materie

Een goed begin – het halve werk?

DoorMarcel Vonk
8 min

Natuurkunde doen betekent vaak: uit een bepaalde beginsituatie bepalen wat de eindsituatie zal zijn. We lossen ‘bewegingsvergelijkingen’ op, en de vorm van de oplossing hangt af van de gekozen begincondities. Maar… in de wereld van de begincondities is niet elke keuze gelijk!

arXiv
Materie

ArXiv 30 jaar!

DoorLieuwe Bakker
2 min

Voor een natuurkundige zijn of haar onderzoek publiceert, wordt het vaak in preprint-vorm al beschikbaar gemaakt. Sinds 1991 bestaat er een centrale server waarop voor veel vakgebieden al die preprints verzameld worden en voor iedereen beschikbaar worden gemaakt: het arXiv.

prijswinnaars
Materie

Nobelprijs Natuurkunde: complexe systemen

DoorEvita Verheijden
4 min

Deze week werd de Nobelprijs voor de natuurkunde 2021 toegekend. De prijs gaat naar Giorgio Parisi, voor zijn onderzoek naar wanordelijke complexe materialen, en Syukuro Manabe en Klaus Hasselmann voor hun onderzoek naar het klimaat en de invloed van de mens daarop.

monster
Deeltjes

De monstergroep

DoorJeremy van der Heijden
2 min

Monsters zitten niet alleen onder je bed. Ze komen ook voor in de natuurkunde, maar op een andere manier dan je wellicht zou verwachten. De ‘monstergroep’ is de hoofdrolspeler in een raadsel dat innig verbonden blijkt te zijn met de snaartheorie: het monsterlijke maneschijn-vermoeden.

cherenkov
Deeltjes

Sneller dan het licht?

DoorDamian van de Heisteeg
8 min

De speciale relativiteitstheorie van Einstein vertelt ons dat ‘gewone’ deeltjes met massa nooit sneller dan het licht kunnen gaan. Bestaan er ook bijzondere deeltjes die tóch sneller dan het licht kunnen bewegen?

Weekend van de wetenschap
Geen categorie

Weekend van de Wetenschap

DoorMarcel Vonk
2 min

Komend weekend, 2 en 3 oktober, is het jaarlijkse Weekend van de Wetenschap. Universiteiten, onderzoeksinstituten, bedrijven en allerlei andere instellingen die iets met wetenschap doen, openen hun deuren – zowel live als virtueel – voor een breed publiek.

GalaxyB
Heelal

Oeroude sterrenstelsels ontmaskerd

DoorMarcel Vonk
6 min

Astronomen hebben bij toeval twee in dik stof verscholen sterrenstelsels ontdekt, die zijn ontstaan in de tijd dat het heelal nog maar 5% van zijn huidige leeftijd had. Een internationaal team zag met de ALMA-telescoop onverwachte emissies uit schijnbaar lege gebieden in de ruimte.

quantumcomputer
Deeltjes

Een Chinese quantumsuprematie

DoorMarcel Vonk
4 min

In het najaar van 2019 maakte Google bekend dat het een experiment met een quantumchip had gedaan waarin zogeheten ‘quantumsuprematie’ werd aangetoond. Inmiddels timmert ook China hard aan de quantum-weg.