Materie

De computer als dronken creatieveling

DoorSimon Ilić

De natuurkunde is vaak inspiratie voor kunstmatige intelligentie - zoals ook blijkt uit de recente Nobelprijzen. Gastauteur Simon Ilić legt uit hoe het natuurkundige begrip diffusie te maken heeft met generatieve AI, zoals Dall.E en Stable Diffusion.

Lees meer

Materie

Quantumrekenen met ruis, maar zonder fouten

DoorJans Henke
4 min

Onderzoekers hebben een formule afgeleid die de effecten van omgevingsruis in berekeningen van quantumcomputers voorspelt. Het resultaat is cruciaal voor het ontwerpen en bouwen van quantumcomputers die in onze onvolmaakte wereld kunnen werken.

Deeltjes

Promoveren in de snaartheorie

DoorAlexander Van Spaendonck
2 min

Wie een natuurkundestudie afrondt kan gaan promoveren: vier jaar doorleren om wetenschappelijk onderzoeker te worden. Wat houdt dat precies in? Videomaker Simon Clark liep een dagje mee met een promovendus in de snaartheorie.

Serie: Biomimicry
Materie

Hoe kunnen vissen zo snel zwemmen?

DoorCintia Perugachi Israels
Deel 1
10 min

Zwemmen vereist voor mensen veel inspanning, maar qua snelheid krijgen we er weinig voor terug. Vissen en zeezoogdieren zijn daarentegen supersnel, en hoeven veel minder moeite te doen. Wat maakt hen zo veel sneller? Dit heeft allemaal te maken met slim gebruik van hydrodynamica.

diffractie
Heelal

Zijn sterren rond?

DoorPim van den Heuvel
10 min

Op sterrenfoto’s zie je vaak een patroon van lijnen die snijden op de plek van een heldere ster. Ook als iemand een ster tekent is dat vaak als een puntig object. Waarom zien we sterren zo? Ze zijn toch rond?

Heelal

Hoera! 25 jaar AdS/CFT

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Zo’n 25 jaar geleden, in november 1997, verscheen een artikel met de titel “The Large N limit of superconformal field theories and supergravity”, geschreven door de Argentijnse natuurkundige Juan Maldacena. Het zou het begin zijn van wat nu bekend staat als de AdS/CFT-correspondentie.

Deeltjes

Magnetron of microgolfoven?

DoorLieuwe Bakker
8 min

Het Nederlandse woord ‘magnetron’ vertaalt naar het Engels als ‘microwave’ – een magnetron is dus een microgolf-oven. Maar waar komt dan onze benaming ‘magnetron’ vandaan? Lieuwe Bakker zocht het uit en ontdekte zo interessante onderliggende natuurkunde.

ants
Heelal

Ants and Astrophysical Acceleration

DoorChristian Ventura Meinersen
6 min

Als een mier over een elastiek loopt dat alsmaar verder oprekt, bereikt de mier dan ooit het eind van het elastiek? In dit Engelstalige artikel beantwoordt Christian Ventura Meinersen die vraag – en vertelt hij wat dat met ons uitdijende heelal te maken heeft.

formule
Geen categorie

De formule die alles plot

DoorSophie Schot
4 min

Natuur- en wiskundigen werken veel met formules. Om inzicht te krijgen in wat de formule beschrijft, kun je een grafiek ervan tekenen. Er blijkt zelfs een formule te bestaan die, als je een plot ervan maakt, zichzelf weergeeft!

arecibo-antwoord
Heelal

Waar is iedereen?

DoorJeremy van der Heijden
6 min

Waar is iedereen? Dat vroeg de Italiaans-Amerikaanse natuurkundige Enrico Fermi zich in de zomer van 1950 opeens af. Hij doelde op buitenaards leven, en een echt goed antwoord op Fermi’s vraag blijkt nog niet zo eenvoudig te geven.