Serie: Atmosferische ontladingenMaterieBliksem! DoorJans HenkeDeel 114 minIedereen kent ze wel: de felle lichtflitsen die grote onweerswolken kunnen produceren. Maar hoe goed begrijpen we het fenomeen bliksem? Een kijkje in de wetenschap van bliksem en waar bliksemonderzoekers zich tegenwoordig mee bezig houden.
MaterieTerugkijken: lezingen FYSICA DoorMarcel Vonk2 minDe Nederlandse Natuurkundige Vereniging, die dit jaar precies een eeuw bestaat, organiseert jaarlijks de natuurkundeconferentie FYSICA. De opnames van de online-editie van dit jaar – mét voordrachten van twee Nobelprijswinnaars – zijn inmiddels terug te kijken.
MaterieHoe groot is een scherf? DoorMarcel Vonk6 minLaat een drinkglas in diggelen vallen, en de scherven zullen variëren van groot tot extreem klein. Bij het kapotte glas van een bushokje hebben alle scherven juist vrijwel dezelfde grootte. Welke natuurkunde zit er achter dat verschil?
MaterieHoe werkt gekkotape? DoorMarcel Vonk4 minGekkotape is een doe-het-zelftape die net als het gelijknamige beestje goed aan allerlei oppervlakken kan plakken. De naam doet vermoeden dat de onderliggende natuurkunde ook hetzelfde is, maar is dat ook zo?
MaterieRosalind Franklin en haar foto van DNA DoorJans Henke10 minHet is vandaag precies 63 jaar geleden dat de kristallograaf Rosalind Franklin overleed. Franklin was een pionier in het gebruik van röntgenstraling voor het bestuderen van de structuur van DNA, RNA en virussen.
MaterieAnti-waterstof gekoeld DoorLieuwe Bakker6 minAntimaterie is een opmerkelijke soort materie: als een antideeltje in aanraking komt met een bijbehorend deeltje van dezelfde soort verdwijnen ze samen in een lichtflits. De vraag is dus: hoe kun je antimaterie ‘vasthouden’ en bestuderen?
MaterieVan quantumvibraties naar kleurrijke bacteriën DoorJans Henke10 minEcologie en quantummechanica liggen op het eerste gezicht nogal ver uit elkaar. Toch zijn er verbanden: zo hebben blauwalgen hun kleuren te danken aan de quantumtrillingen van watermoleculen, en kunnen we met deze kennis voorspellen waar je verschillende soorten blauwalg zult vinden.
MaterieTorens van vloeistof DoorMarcel Vonk4 minHet is een bekend effect uit koffiereclames: als een druppel koffie het vloeistofoppervlak in een kopje raakt, ontstaat voor korte tijd een torentje van koffie, soms zelfs met een erboven zwevende druppel. Een team van onderzoekers werpt nieuw licht op dit complexe verschijnsel.
MaterieWitte dwergen met een hart van kristal DoorJans Henke10 minDe sterren van het sprookje van Sneeuwwitje waren de zeven dwergen. Échte dwergsterren bestaan ook: zij vullen ’s nachts onze sterrenhemel. In dit artikel verdiepen we ons in het ware sprookje van deze betoverende kristallen bollen.