Voor wie meer wil weten

Materie

prijswinnaars
Materie

Nobelprijs Natuurkunde: complexe systemen

DoorEvita Verheijden
4 min

Deze week werd de Nobelprijs voor de natuurkunde 2021 toegekend. De prijs gaat naar Giorgio Parisi, voor zijn onderzoek naar wanordelijke complexe materialen, en Syukuro Manabe en Klaus Hasselmann voor hun onderzoek naar het klimaat en de invloed van de mens daarop.

De 'Python' achtbaan in de Efteling
Materie

Hoe achtbanen je voor de gek houden

DoorJans Henke
10 min

Stel je voor: je neemt plaats in een karretje van een achtbaan. De spanning over wat je de komende paar minuten te wachten staat kan hoog zijn, maar maak je geen zorgen: vrijwel alle krachten die je zult ervaren zijn schijnkrachten!

vogel
Materie

Jager-prooimodellen en bifurcaties

DoorLieuwe Bakker
14 min

Modellen van ‘jagers’ en ‘prooien’ vertonen allerlei interessante wiskundige eigenschappen die we niet alleen in de biologie, maar ook in de natuurkunde tegenkomen. Lieuwe Bakker duikt in de wereld van evenwichten, limietcykels en bifurcaties.

Materie

Lasers

DoorLieuwe Bakker
16 min

Welke uitvinding uit de 20e eeuw de grootste impact maakt in ons dagelijks leven is moeilijk te achterhalen, maar lasers staan zeker hoog in dat lijstje. Lieuwe Bakker beschrijft de basisprincipes van laserlicht.

Materie

Quantumzwaartekracht en vreemde metalen

DoorMarcel Vonk
8 min

Wat hebben een quantumtheorie van de zwaartekracht en elektronen in een ‘vreemd’ metaal met elkaar te maken? Deze week rapporteert een Nederlands onderzoeksconsortium hun nieuwe experimentele bevindingen waaruit mogelijk een link blijkt.

Een foto van de aarde, genomen van de ISS, waarin de atmosfeer en bliksem te zien is
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Het grootste elektrische circuit op aarde

DoorJans Henke
Deel 3
10 min

De elektrificatie van wolken leidt niet alleen tot bliksem en Transient Luminous Events, het vormt ook de belangrijkste ‘batterij’ voor het luchtelektrische circuit: een elektrisch netwerk zo groot als de hele aardbol!

Een foto van dansende rode sprites
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem boven de wolken?

DoorJans Henke
Deel 2
16 min

Enkele weken geleden verdiepten we ons in het fenomeen bliksem. De pret houdt echter nog niet op bij ‘gewone’ bliksem, want bóven onweerswolken ontstaan er ook lichtflitsen: rode vlammen, blauwe strepen of gigantische ringen. We hebben het hier over ‘Transient Luminous Events’.

physics girl
Materie

Physics 101 door Physics Girl

DoorMarcel Vonk
2 min

Dianna Cowern is een Amerikaanse natuurkundige en wetenschapspopularisator die het populaire YouTubekanaal PhysicsGirl beheert. Recent is Cowern begonnen met een beginnerscursus natuurkunde waarin op entertainende wijze basisbegrippen uit de fysica worden uitgelegd.

metamateriaal
Materie

Eén materiaal, twee functies

DoorMarcel Vonk
4 min

In de afgelopen jaren is de populariteit van metamaterialen sterk toegenomen. Deze materialen komen niet in de natuur voor – hun geometrische ontwerp vindt plaats in het natuurkundelab. Metamaterialen kunnen heel bijzondere, vaak tegenintuïtieve eigenschappen hebben.