Voor wie meer wil weten

Materie

Materie

Een goed begin – het halve werk?

DoorMarcel Vonk
8 min

Natuurkunde doen betekent vaak: uit een bepaalde beginsituatie bepalen wat de eindsituatie zal zijn. We lossen ‘bewegingsvergelijkingen’ op, en de vorm van de oplossing hangt af van de gekozen begincondities. Maar… in de wereld van de begincondities is niet elke keuze gelijk!

arXiv
Materie

ArXiv 30 jaar!

DoorLieuwe Bakker
2 min

Voor een natuurkundige zijn of haar onderzoek publiceert, wordt het vaak in preprint-vorm al beschikbaar gemaakt. Sinds 1991 bestaat er een centrale server waarop voor veel vakgebieden al die preprints verzameld worden en voor iedereen beschikbaar worden gemaakt: het arXiv.

prijswinnaars
Materie

Nobelprijs Natuurkunde: complexe systemen

DoorEvita Verheijden
4 min

Deze week werd de Nobelprijs voor de natuurkunde 2021 toegekend. De prijs gaat naar Giorgio Parisi, voor zijn onderzoek naar wanordelijke complexe materialen, en Syukuro Manabe en Klaus Hasselmann voor hun onderzoek naar het klimaat en de invloed van de mens daarop.

De 'Python' achtbaan in de Efteling
Materie

Hoe achtbanen je voor de gek houden

DoorJans Henke
10 min

Stel je voor: je neemt plaats in een karretje van een achtbaan. De spanning over wat je de komende paar minuten te wachten staat kan hoog zijn, maar maak je geen zorgen: vrijwel alle krachten die je zult ervaren zijn schijnkrachten!

vogel
Materie

Jager-prooimodellen en bifurcaties

DoorLieuwe Bakker
14 min

Modellen van ‘jagers’ en ‘prooien’ vertonen allerlei interessante wiskundige eigenschappen die we niet alleen in de biologie, maar ook in de natuurkunde tegenkomen. Lieuwe Bakker duikt in de wereld van evenwichten, limietcykels en bifurcaties.

Materie

Lasers

DoorLieuwe Bakker
16 min

Welke uitvinding uit de 20e eeuw de grootste impact maakt in ons dagelijks leven is moeilijk te achterhalen, maar lasers staan zeker hoog in dat lijstje. Lieuwe Bakker beschrijft de basisprincipes van laserlicht.

Materie

Quantumzwaartekracht en vreemde metalen

DoorMarcel Vonk
8 min

Wat hebben een quantumtheorie van de zwaartekracht en elektronen in een ‘vreemd’ metaal met elkaar te maken? Deze week rapporteert een Nederlands onderzoeksconsortium hun nieuwe experimentele bevindingen waaruit mogelijk een link blijkt.

Een foto van de aarde, genomen van de ISS, waarin de atmosfeer en bliksem te zien is
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Het grootste elektrische circuit op aarde

DoorJans Henke
Deel 3
10 min

De elektrificatie van wolken leidt niet alleen tot bliksem en Transient Luminous Events, het vormt ook de belangrijkste ‘batterij’ voor het luchtelektrische circuit: een elektrisch netwerk zo groot als de hele aardbol!

Een foto van dansende rode sprites
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem boven de wolken?

DoorJans Henke
Deel 2
16 min

Enkele weken geleden verdiepten we ons in het fenomeen bliksem. De pret houdt echter nog niet op bij ‘gewone’ bliksem, want bóven onweerswolken ontstaan er ook lichtflitsen: rode vlammen, blauwe strepen of gigantische ringen. We hebben het hier over ‘Transient Luminous Events’.