MaterieRuwer is gladder DoorMarcel Vonk6 minDe hoeveelheid wrijving tussen oppervlakken hangt normaal gesproken af van hun ruwheid, maar op de nanoschaal ervaren ‘ruwe’ oppervlakken juist minder wrijving dan gladdere oppervlakken.
MaterieDe fysica van stuifsneeuw DoorRichard Bintanja18 minStuifsneeuw is fijne sneeuw die zich in de wind verplaatst. Een mooi verschijnsel, maar ook iets waarover vanuit natuurkundig oogpunt heel veel interessants te vertellen valt. Richard Bintanja bespreekt de fysica van stuifsneeuw.
MaterieWelk pad is het snelst? DoorJeremy van der Heijden12 minPierre de Fermat, bekend van zijn wiskundige stelling, rekende ook aan lichtbreking. Het principe dat hij ontdekte was zijn tijd ver vooruit, en wordt vandaag de dag niet alleen in de klassieke maar ook in de quantummechanica gebruikt.
MaterieKinks, skinks en supersymmetrie DoorMarcel Vonk4 minHet begrip supersymmetrie wordt vaak genoemd als het over elementaire deeltjes gaat. Supersymmetrie blijkt echter ook in het laboratorium meetbaar te zijn tussen klompjes energie in een materiaal – zogeheten kinks en skinks.
MaterieGlasachtige systemen in levende materie DoorCintia Perugachi Israels14 minBij het woord ‘glas’ denken natuurkundigen niet alleen aan het materiaal waar ramen van gemaakt zijn. Allerlei stoffen kunnen zich als glas gedragen, en dat leidt tot interessante fysica. Cintia Perugachi Israels bespreekt hoe glasachtige systemen zelfs een cruciale rol spelen in levende materie.
MaterieNieuw marionettenspel DoorMarcel Vonk6 minRecent onderzoek laat zien hoe in het laboratorium ontworpen metamaterialen als marionetten kunnen worden aangestuurd. Door de materialen alleen aan de buitenkant aan te raken, kunnen de onderzoekers nauwkeurig vervormingen van het gehele materiaal voorspellen en uitvoeren.
MaterieEen kristal van quantumtornado’s DoorMarcel Vonk8 minQuantumgedrag van deeltjes is vaak moeilijk vast te leggen. Een groep natuurkundigen is er nu in geslaagd om met ultrakoude atomen een kristal van ‘tornado’s’ te maken; een verschijnsel dat een typisch quantumeffect is, maar dat relatief eenvoudig waargenomen en bestudeerd kan worden.
MaterieHet (on)meetbare Aharonov-Bohmeffect DoorLieuwe Bakker14 minHet Aharonov-Bohmeffect is een mysterieus quantumeffect: elektrische en magnetische potentialen, die klassiek gezien helemaal geen fysische betekenis hebben, kun je volgens de quantummechanica tóch meten!
Serie: PodcastsMaterieHet mysterie van tornado’s DoorSuzanne BintanjaDeel2 minTornado’s zijn extreme weerverschijnselen, waarover nog altijd veel raadsels bestaan. Zo is nog altijd niet precies duidelijk onder welke omstandigheden er nu wél en géén tornado’s ontstaan.