Voor wie meer wil weten

Heelal

Heelal

Buitensporig zware zwarte gaten

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Het heelal is zo’n 13,8 miljard jaar oud. Recent zijn zwarte gaten waargenomen die bijna even oud zijn – maar hoe konden die zwarte gaten zo vroeg in het heelal al ontstaan? Dat raadsel willen astronomen en kosmologen graag oplossen.

klokken
Heelal

Pythagoras in de ruimtetijd

DoorJeremy van der Heijden
14 min

Afstanden in de ruimte kun je bepalen met de stelling van Pythagoras, maar hoe werkt dat in de ruimtetijd? Jeremy van der Heijden legt uit waarom daar een verrassend minteken in die ‘stelling van Pythagoras’ grote gevolgen heeft.

Heelal

De veldvergelijkingen van Einstein

DoorAlexander Van Spaendonck
6 min

Als je iemand vraagt naar Einsteins beroemdste vergelijking is de kans groot dat je ‘E is m c-kwadraat’ als antwoord krijgt. Die vergelijking is misschien het bekendst, maar minstens even belangrijk zijn Einsteins veldvergelijkingen, waarover je minder vaak hoort. Sean Carroll wijdde er een lezing aan.

Heelal

JWST ziet zandwolken op ‘suikerspinplaneet’

DoorMarcel Vonk
4 min

Een team van astronomen heeft een weersysteem op basis van silicaat gevonden op een wollige gasplaneet rond de ster WASP-107. Het is voor het eerst dat astronomen zandwolken en -regen vinden. Ze concluderen bovendien dat de temperatuur dieper in de atmosfeer snel stijgt.

BlackGEM
Heelal

Help mee met zoeken naar zwarte gaten!

DoorJildou Hollander
6 min

Astronomen schakelen jouw hulp in! Met de BlackHoleFinder app kan iedereen helpen om signalen uit de ruimte te classificeren en daarmee de wetenschappers assisteren in hun zoektocht naar geboorteplaatsen van zwarte gaten.

Heelal

Een seconde na de oerknal

DoorSaad el Morabit en Fabian Zimmer
12 min

De kosmische achtergrondstraling geeft ons een beeld van het heelal toen het ‘slechts’ 380.000 jaar oud was. Het PTOLEMY-project probeert aan de hand van neutrino’s om nog veel verder terug te kijken, tot aan één seconde na de oerknal.

Heelal

IJsberen in de matrix

DoorSuzanne Bintanja
4 min

Als je weleens met het vliegtuig naar een verre bestemming bent geweest, heb je misschien opgemerkt dat de kortste route geen rechte lijn volgt op een landkaart. Het vliegtuig volgt een zogeheten geodetisch pad. Op YouTubekanaal Dialect wordt uitgelegd wat dat precies inhoudt.

Heelal

Dark matter spikes: revenge of the baryons

DoorRenske Wierda
18 min

QU-redacteur Renske Wierda behaalde recent haar mastertitel. In haar scriptie bestudeerde Renske de verdeling van donkere materie rond zware objecten zoals zwarte gaten. De toolbox die ze daarvoor ontwikkelde kan nuttig zijn om met toekomstige detectoren donkere materie waar te nemen.

Heelal

Hoelang duurt een val door de aarde?

DoorJeremy van der Heijden
8 min

In het beroemde boek ‘Reis naar het middelpunt van de aarde’ schrijft Jules Verne over een fictieve ontdekkingstocht naar het punt midden in de aarde. Stel je voor dat je daadwerkelijk dwars door de aarde valt, hoelang duurt het dan om de andere kant te bereiken?