Watse Sybesma

Deel

8 min

Als je een dagboek in een zwart gat gooit, hoelang duurt het dan voor iemand kan achterhalen wat erin stond? Het verrassende antwoord: dat hangt ervan af hoe oud het zwarte gat is! (Deel 2/2)

Heelal

Hawkingstraling: ruis of informatie?

Deel

8 min

Als je een dagboek in een zwart gat gooit, hoelang duurt het dan voor iemand kan achterhalen wat erin stond? Het verrassende antwoord: dat hangt ervanaf hoe oud het zwarte gat is!

Zwarte gaten in twee dimensies: handig!

Stephen Hawking voorspelde dat zwarte gaten door het uitzenden van straling kunnen verdampen, en aan het eind van hun leven ook een hoogenergetische donderschok kunnen uitzenden. Dit alles is uiteindelijk – in zekere mate – bevestigd met behulp van tweedimensionale zwarte gaten. Waarom twee dimensies?

Noorderlicht: een regenboog in het donker

4 min

Noorderlicht is, ondanks dat we het in Nederland niet zo heel vaak kunnen zien, een bekend verschijnsel. Maar hoe wordt dit licht veroorzaakt, waaróm zien we het in Nederland zo weinig, en bestaat er ook een “zuiderlicht”?

Het Penroseproces: zwarte gaten uitmelken

Het woord klinkt misschien alsof het gaat om literaire kost of de berechting van een Zuid-Amerikaanse dictator, maar niets is minder waar: het Penroseproces betreft een wijze om energie te winnen uit een roterend zwart gat.

Priemgetallen testen met de quantummechanica

Priemgetallen vormen misschien wel de interessantste wiskundige getallenreeks. Maar spelen die getallen ook in de natuur een rol? Met name in de quantummechanica blijt dat een interessant vraagstuk.

Hydrodynamica (6): De vloeistof-zwaartekrachtdualiteit

Deel 7

Wat hebben zwaartekracht en vloeistofmechanica met elkaar te maken? Heel weinig, zou je denken. Toch zijn er verrassende omstandigheden waarin we met de zwaartekrachtwetten gecompliceerde berekeningen kunnen doen aan vloeistoffen.

Het noorden ligt niet in het noorden