DeeltjesVideo: Sean Carroll over het Higgsdeeltje DoorMarcel Vonk1 minIn de zomerperiode plaatsen we op de Quantum Universe-website, naast een wekelijks inhoudelijk artikel op dinsdag, elke vrijdag een link naar een interessante populairwetenschappelijke video.
Serie: Zwarte gatenGeen categorieZwarte gaten (12): Toestanden tellen DoorMarcel VonkDeel 1314 minIn het vorige artikel en het artikel daarvoor hebben we gezien dat zwarte gaten thermodynamische systemen zijn, met eigenschappen als een temperatuur en – heel belangrijk – een entropie. Op macroscopische schaal is de entropie een grootheid die bepaalt hoeveel arbeid een zwart gat bij een bepaalde temperatuur kan verrichten. Ludwig Boltzmann liet echter zien dat de entropie zich op microscopische schaal zou moeten vertalen in het aantal mogelijke toestanden waarin een zwart gat zich kan bevinden. De vraag is dus: kunnen we ‘inzoomen op het zwarte gat’ en die toestanden tellen?
Serie: Zwarte gatenGeen categorieZwarte gaten (11): Zwarte gaten en thermodynamica DoorMarcel VonkDeel 1216 minIn het vorige artikel kwamen we een belangrijke vraag over zwarte gaten tegen: hebben zwarte gaten een entropie? Entropie is zoiets als ‘hoeveelheid beschikbare energie per graad temperatuurverschil’ (zie het vorige artikel voor een uitgebreidere beschrijving), en dus vertelt het antwoord op deze vraag ons veel over de thermodynamische eigenschappen van een zwart gat. Die thermodynamica blijkt vervolgens een sleutel te zijn om de mysterieuze microscopische eigenschappen van zwarte gaten beter te begrijpen. Vandaag gaan we daarom nog wat dieper in op de thermodynamica van zwarte gaten.
Geen categorieVideo: Robbert Dijkgraaf over wis- en natuurkunde DoorMarcel Vonk2 minIn de zomerperiode plaatsen we op de Quantum Universe-website, naast een wekelijks inhoudelijk artikel op dinsdag, elke vrijdag een link naar een interessante populairwetenschappelijke video.
Serie: Zwarte gatenGeen categorieZwarte gaten (10): Zwarte gaten en entropie DoorMarcel VonkDeel 1114 minHoe kunnen we het aantal mogelijke toestanden van een zwart gat tellen? Om te begrijpen wat deze vraag precies inhoudt en waarom die zo van belang is voor theoretisch fysici, werpen we vandaag een eerste blik op de verrassende thermodynamische eigenschappen van zwarte gaten.
Geen categorieVideo: Snaren, legoblokjes en zwarte gaten DoorMarcel Vonk2 minWie regelmatig de Quantum Universe-website bezoekt zal eraan gewend zijn dat op onze website tweemaal per week, op dinsdag en vrijdag, een nieuw artikel wordt geplaatst. De zomer is inmiddels echter begonnen, en net als veel andere Nederlanders gaan ook de QU-redacteuren op vakantie. Daarom publiceren we van eind juni tot eind augustus maar één keer per week, op dinsdag, een nieuw artikel.
Serie: Zwarte gatenGeen categorieZwarte gaten (8): Complementariteit DoorMarcel VonkDeel 916 minIn het vorige artikel beschreven we een gedachte-experiment waarin de informatieparadox voor zwarte gaten duidelijk naar voren komt. In het experiment wordt een elektron-positronpaar gemaakt dat voor 50% in de toestand ‘elektron met spin up, positron met spin down’ is, en voor 50% in de omgekeerde toestand. We laten vervolgens één helft van het paar, bijvoorbeeld het positron, in een zwart gat verdwijnen. We zagen dat de informatieparadox in deze situatie alleen vermeden kan worden als we de informatie over de toestand van het positron weer aan het zwarte gat kunnen ontfutselen.
Serie: Zwarte gatenGeen categorieZwarte gaten (7): De informatieparadox (II) DoorMarcel VonkDeel 814 minIn dit artikel kijken we nog iets beter naar de informatieparadox en leggen we de basis voor een klassieke oplossing voor de paradox: het idee van complementariteit. In het volgende artikel zal dit idee dan in detail uitgelegd worden.
Geen categorieSnaartheorie: meer dan een theorie van snaren DoorMarcel Vonk16 minSnaartheorie. De ene natuurkundige prijst de theorie de hemel in, de andere vindt het idee van minuscule snaartjes als elementaire deeltjes maar niets. Maar wat is snaartheorie nu precies, en waar zijn de loftuitingen en de kritiek op gebaseerd? In dit artikel een kort overzicht van de plus- en de minpunten.
