MaterieHet (on)meetbare Aharonov-Bohmeffect DoorLieuwe Bakker14 minHet Aharonov-Bohmeffect is een mysterieus quantumeffect: elektrische en magnetische potentialen, die klassiek gezien helemaal geen fysische betekenis hebben, kun je volgens de quantummechanica tóch meten!
MaterieMeten is weten! DoorLieuwe Bakker4 minAfstanden meten we in meters, massa’s in kilogrammen, tijden in seconden. Voor elke natuurkundige grootheid is in de loop van de tijd een schaalverdeling ontstaan die we gebruiken om de grootheid te meten. Lieuwe Bakker bespreekt twee van de minder alledaagse schaalverdelingen: de schaal van Beaufort en de magnitudeschaal.
MaterieEen goed begin – meer dan het halve werk! DoorLieuwe Bakker14 minDe begintoestand van een natuurkundig systeem bepaalt het verdere tijdsverloop. Als de gevoeligheid voor de precieze begincondities heel groot is, noemen we een systeem ‘chaotisch’. Hoe kun je dit fascinerende begrip het beste beschrijven, en wat gebeurt er als een systeem chaos vertoont?
MaterieArXiv 30 jaar! DoorLieuwe Bakker2 minVoor een natuurkundige zijn of haar onderzoek publiceert, wordt het vaak in preprint-vorm al beschikbaar gemaakt. Sinds 1991 bestaat er een centrale server waarop voor veel vakgebieden al die preprints verzameld worden en voor iedereen beschikbaar worden gemaakt: het arXiv.
MaterieJager-prooimodellen en bifurcaties DoorLieuwe Bakker14 minModellen van ‘jagers’ en ‘prooien’ vertonen allerlei interessante wiskundige eigenschappen die we niet alleen in de biologie, maar ook in de natuurkunde tegenkomen. Lieuwe Bakker duikt in de wereld van evenwichten, limietcykels en bifurcaties.
MaterieLasers DoorLieuwe Bakker16 minWelke uitvinding uit de 20e eeuw de grootste impact maakt in ons dagelijks leven is moeilijk te achterhalen, maar lasers staan zeker hoog in dat lijstje. Lieuwe Bakker beschrijft de basisprincipes van laserlicht.
Serie: QuantumsleutelsDeeltjesQuantumsleutels: de praktische onveiligheid DoorLieuwe BakkerDeel 212 minMet behulp van de quantummechanica kunnen we volledig veilig berichten versleutelen. Althans, dat zegt de theorie – maar zijn er in de praktijk toch manieren om die volledig veilige berichten te kraken? Lieuwe Bakker bespreekt hoe veilig ‘100% veilig’ uiteindelijk in de praktijk is.
Serie: QuantumsleutelsDeeltjesQuantumsleutels veilig delen DoorLieuwe BakkerDeel 118 minQuantumcomputers zouden allerlei technieken om berichten te versleutelen kunnen kraken. Gelukkig kun je quantummechanica óók gebruiken om juist berichten heel veilig te versturen, zonder dat ze ongemerkt afgeluisterd kunnen worden.
Serie: FouriertransformatiesDeeltjesFouriertransformaties (4): roosters en fononen DoorLieuwe BakkerDeel 412 minIn het vierde en laatste deel van zijn serie over fouriertransformaties beschrijft Lieuwe Bakker hoe zulke transformaties erg nuttig kunnen zijn voor het beschrijven natuurverschijnselen die van nature periodiek zijn, zoals de posities van atomen in een kristalrooster.